De structuur in wetgeving wordt zichtbaar gemaakt via tekstannotaties in documenten die geladen worden in Cognitatie.
Deze tekstannotaties zijn één of meer woorden in een document, waarbij deze niet per se aaneensluitend hoeven te zijn. Ook kunnen verschillende tekstannotaties deels overlappen. Elke tekstannotatie wordt direct bij het aanmaken geclassificeerd. Het gebruikte classificatieschema is te configureren in iKnow. Hiermee kunnen de huidige classificaties van Wetsanalyse, zoals opgenomen in hoofdstuk 4 van het beschrijvende boek Wetsanalyse, opgenomen worden, maar ook eventuele aanpassingen en uitbreidingen.
De gebruiker kan een tekstannotatie aan de tekst toevoegen door de woorden in de tekst te selecteren en op de betreffende classificatie te klikken.
De tekstannotaties worden in het document getoond, door middel van de kleuren van het classificatieschema. Ook worden de tekstannotaties in het menu Tekstannotaties getoond. Uiteraard kan hierin gezocht en gefilterd worden.
Als tekstannotaties elkaar (deels) overlappen, wordt getoond hoeveel annotaties bepaalde woorden delen. De verschillende tekstannotaties kunnen individueel bekeken worden via een pop-up scherm. Voor de duidelijkheid wordt de geselecteerde annotatie ‘uitgelicht’.
Een tekstannotaties kan bij het aanmaken of later, gekoppeld worden aan een concept. Een concept is een (juridisch) element, dat de verbinding vormt tussen de tekstannotaties (voorkomens in de tekst) en de begrippen (vastlegging van betekenis). Deze concepten zijn vervolgens bouwblokken bij het opstellen van het kennismodel.
Ook is het mogelijk om een tekstannotatie direct aan een nieuw concept te koppelen en dit op te voeren; zo kan efficiënt een nieuw concept met geannoteerde onderbouwing worden aangemaakt.
De concepten worden in het menu Concepten getoond. Hierbij kan je de concepten op alfabetische volgorde tonen, of gegroepeerd per classificatie.
Van een concept kan ook bekeken worden welke voorkomens (tekstannotaties) aan het concept gekoppeld zijn in het geopende document én in andere documenten. Ook hier kan er gericht gezocht worden binnen deze lijst.
Ieder concept heeft zijn eigen eigenschappen. Bij een concept zit de koppeling naar het begrip dat de betekenis weergeeft, door een definitie en een koppeling met de wettelijke definitie in een document. Bij koppeling met iKnow Semantics kunnen ook additionele zaken van het begrip opgenomen worden, zoals vervoegingen, synoniemen, taalniveaus, talen en zelf gedefinieerde contexten.
Ook kan je bij concepten zelf eigenschappen definiëren. Hiermee kunnen de relaties tussen de verschillende concepten, volgend uit het juridisch analyseschema, gelegd worden. Dit kan dankzij het definiëren van interne koppelingen als eigenschap. Hiermee kan een relatie gedefinieerd worden (bijvoorbeeld het rechthebbend rechtssubject) tussen een concept van specifiek types (in dit voorbeeld een rechtsbetrekking) en een ander concept van specifieke types (in dit voorbeeld rechtssubject).
Een andere manier om relaties te leggen tussen de concepten, is via conceptrelaties. Deze conceptrelaties worden vooraf getypeerd en via drag & drop samengesteld.